Zephyrnet-logo

Het helpen van 'klimaatvriendelijke bomen' bij het verspreiden van hun zaden kan de Europese bossen ten goede komen

Datum:

De voordelen die Europese bossen bieden voor mens en natuur zullen deze eeuw aanzienlijk verloren gaan, concludeert nieuw onderzoek. 

Het stelt echter ook vast dat deze verliezen kunnen worden verminderd – maar niet volledig kunnen worden gestopt – door meer strategische aanplant van bomen.

De studie zegt dat de "ecosysteemdiensten" geleverd door bossen, zoals het beschermen van de bodem of het verstrekken van voedsel, tegen het einde van deze eeuw gemiddeld met 15% zullen afnemen bij een gematigd emissiescenario.

Deze verliezen kunnen gedeeltelijk worden beperkt als er meer aandacht wordt besteed aan het type bomen dat op het hele continent wordt geplant, vindt de studie. 

Het onderzoek, gepubliceerd in Wereldwijde milieuverandering, zegt dat het Middellandse Zeegebied nog steeds veel belangrijke voordelen zal verliezen naarmate de omstandigheden deze eeuw droger worden - zelfs met de nieuwe strategieën die in het onderzoek zijn beoordeeld. 

Een onderzoeker die niet bij het onderzoek betrokken was, vertelt Carbon Brief dat de bevindingen resoneren met ander onderzoek waaruit blijkt dat "bossen, vooral in het Middellandse Zeegebied, behoorlijk zwaar worden getroffen door veranderingen in weerpatronen". 

'Afname bosproductie' 

Bossen bieden een breed scala aan voordelen voor mens en milieu. Sommige hiervan zijn direct, zoals hout voor brandstof en constructie. Anderen zijn indirect, zoals het beschermen van bodems tegen erosie. 

Een rapport uit 2020 van de EU Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek zegt dat bossen het grootste landecosysteem van het blok zijn. Ze herbergen biodiversiteit en dragen "aanzienlijk" bij aan de beperking van de klimaatverandering, voegt het rapport eraan toe. 

Ongeveer 10% van de jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen in de EU wordt geabsorbeerd en opgeslagen in bosbodems en bomen, volgens de Europees Milieuagentschap.  

Maar klimaatverandering heeft de bossen in Europa al kwetsbaarder gemaakt, volgens een rapport uit 2021 Nature Communications studie. Het ontdekte dat koolstofvastlegging, behoud van biodiversiteit en andere belangrijke diensten in de toekomst "ernstig in gevaar kunnen komen" als gevolg van de gevolgen van klimaatverandering. 

En extreme hitte en overstromingen zullen de komende decennia vaker voorkomen in Europa, met uiteenlopende gevolgen voor de bosbouw, aldus de Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). 

De nieuwe studie onderzoekt drie bosbeheerstrategieën die gericht zijn op het verminderen of terugdraaien van het verlies aan voordelen die bossen bieden. 

De eerste strategie bemonstert willekeurige soorten om de verloren soorten te vervangen. De tweede kiest vervangingen die één specifieke ecosysteemdienst maximaliseren, zoals bodembescherming. De derde strategie identificeert de soort die het beste algemene resultaat biedt voor alle diensten. 

De onderzoekers gebruikten soortverspreidingskaarten uit een dataset die ze eerder hadden ontwikkeld, genaamd EU-Bomen4F. Dit bevat de huidige en toekomstige potentiële verspreiding van 66 boomsoorten in Europa onder verschillende emissieroutes en soortenverspreidingsmogelijkheden. Deze soorten variëren van paardenkastanje en gewone es tot dennen en platanen.

De toekomstperspectieven beoordelen de verspreiding van soorten onder één scenario waarin de bomen zich op natuurlijke wijze verspreiden en een ander waarin ze door mensen worden geholpen om zich te verspreiden naar meer gebieden waar ze geschikt zijn voor het klimaat.  

Elke strategie wordt beoordeeld aan de hand van twee toekomstige emissietrajecten: een scenario met matige emissies (RCP4.5) en een scenario met zeer hoge emissies (RCP8.5). 

Kurkeik in Alentejo, Portugal.
Kurkeik in Alentejo, Portugal. Krediet: David Robertson / Alamy Stockfoto.

De onderzoekers hebben verschillende "optimale" combinaties van boomsoorten in een bos gemodelleerd om de voordelen die ze kunnen bieden te maximaliseren. 

In elk scenario vinden de onderzoekers dat het vervangen van plaatselijk verloren boomsoorten door soorten die beter geschikt zijn voor toekomstige klimaatomstandigheden, de achteruitgang van ecosysteemdiensten kan verminderen in vergelijking met scenario's zonder dergelijke "geassisteerde migratie". 

Voordelen voor de mens 

De onderzoekers kijken naar zeven diensten per boomsoort: aanleg; cultureel (zoals soorten in gebieden die worden gebruikt voor recreatie of spirituele doeleinden); voedsel; brandhout; medicijnen, papierpulp; en bodembescherming. 

Andere diensten, zoals koolstofvastlegging, werden niet onderzocht, omdat de onderzoekers zeggen dat er een gebrek aan consistente gegevens beschikbaar was voor alle boomsoorten in het onderzoek. 

Ze merken op dat er "onvermijdelijke compromissen" zijn bij het optimaliseren van alle verschillende voordelen. 

Dokter Achille Mauri, de hoofdauteur van de studie en een postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Helsinkimerkt op dat er een risico bestaat bij het selecteren van soorten die meestal profiteren van een enkele dienst, zoals het produceren van hout, en mogelijk "andere ecosysteemdiensten, zoals biodiversiteit, verwaarlozen". 

De studie schat dat in een scenario met gematigde emissies de diensten die door bossen worden geleverd tegen het einde van deze eeuw in Europa gemiddeld met 15% zullen afnemen, zonder menselijke tussenkomst. Deze daling zou volgens hetzelfde toekomstige traject kunnen oplopen tot 52% in het Middellandse Zeegebied. 

Met behulp van boommigratiestrategieën - het verplaatsen van boomsoorten naar een gebied waar ze misschien nog niet eerder zijn gekweekt - kunnen deze verliezen worden teruggebracht tot gemiddeld 10%, aldus de studie. 

Het stelt echter vast dat ecosysteemdiensten tegen het einde van deze eeuw nog steeds met ongeveer een derde zullen afnemen in het Middellandse Zeegebied, zelfs met menselijk ingrijpen. 

Onderstaande kaart toont de veranderingen in boomsoortenaantallen tegen het einde van deze eeuw ten opzichte van het huidige niveau. Resultaten worden getoond voor zowel RCP4.5 (boven) als RCP8.5 (onder) emissieroutes. 

Procentuele veranderingen in boomsoortenrijkdom tegen het einde van de 21e eeuw in vergelijking met de huidige tijd bij een scenario met matige emissies (boven) en een scenario met zeer hoge emissies (onder).
Procentuele veranderingen in boomsoortenrijkdom tegen het einde van de 21e eeuw in vergelijking met de huidige tijd bij een scenario met matige emissies (boven) en een scenario met zeer hoge emissies (onder). Er worden twee verspreidingsscenario's onderzocht: onbeperkte soortenverspreiding, waarbij alle mogelijke gebieden geschikte boomsoorten bevatten en het verspreidingsgebied groeit, weergegeven in blauwe gebieden (a) en een natuurlijk verspreidingsscenario waarbij veel boomsoorten hun verspreidingsgebied verkleinen, weergegeven in rood ( B). Bron: Mauri et al. (2023).

Mediterrane invloeden 

Hogere temperaturen en minder neerslag zullen de Middellandse Zee in de toekomst droger maken, aldus het IPCC. Een opwarming van 2°C of meer zal ook leiden tot een toename van droogtes en branden in het hele land regio, dat zich uitstrekt over heel Griekenland, Malta en Cyprus en delen van Frankrijk, Portugal, Italië en Spanje. 

Uit de studie blijkt dat deze regio de komende jaren minder baat zal hebben bij geassisteerde boommigratie in vergelijking met andere delen van Europa. 

Mauri zegt dat deze "zorgwekkende" bevindingen misschien te pessimistisch zijn, aangezien de studie alleen Europese boomsoorten omvat. Boomsoorten meebrengen uit Noord-Afrika, die een vergelijkbare hebben klimaat, naar de Middellandse Zee kan een oplossing zijn. Maar hij merkt op dat de introductie van nieuwe soorten "belangrijke gevolgen" kan hebben en mogelijke problemen kan veroorzaken. 

Sommige soorten groeien al in delen van de Middellandse Zee en Noord-Afrika, zoals kurkeik en jeneverbes thurifera

Prof John Maoke, een bosgeneticus aan de Universiteit van Oxford, vertelt Carbon Brief dat het binnenhalen van boomsoorten uit andere gebieden onder bepaalde omstandigheden "een redelijke oplossing is". Hij voegt toe:

“Er zijn kanttekeningen bij het binnenhalen van exoten, omdat over het algemeen wordt verwacht dat ze minder goed zijn aangepast aan andere organismen die in het ecosysteem voorkomen.

“De waarheid is dat Europa al doorspekt is met exoten. Het is niets nieuws... Het moet zorgvuldig gebeuren, maar ik denk dat het kan helpen. Het verlies van ecosysteemdiensten kan behoorlijk ingrijpend zijn. Je kunt bijvoorbeeld veel bodemerosie krijgen en dat heeft domino-effecten.

“Het is iets dat in de toekomst nodig kan worden. Er is altijd een compromis. Maar als je het bos kunt behouden, denk ik dat sommige compromissen acceptabel zijn.” 

Toekomstige 'extreme' omstandigheden 

Mauri zegt dat een vermindering van ecosysteemdiensten in bossen "fundamentele problemen" veroorzaakt. Hij vertelt Carbon Brief: 

"Er zal een substantiële afname zijn van de bosproductie en de bosecosystemen, zoals het hout dat als bouwmateriaal wordt gebruikt."

Het zal andere effecten hebben op soorten, dieren in het wild en de biodiversiteit, voegt hij eraan toe, naast "toekomstige afnemende bosproductiviteit". 

Mackay zegt dat deze studie aansluit bij ander onderzoek, waaruit is gebleken "dat bossen, vooral in het Middellandse Zeegebied, behoorlijk zwaar worden getroffen door veranderingen in weerpatronen, waaronder ernstige weersomstandigheden". Hij voegt toe: 

“Normaal gesproken passen boomsoorten zich aan aan het klimaat en de algemene omstandigheden waarin ze groeien. Het is een langzaam evolutionair proces dat enige natuurlijke migratie met zich mee kan brengen. Maar bomen behoren tot de langzaamst migrerende soorten. Ze kunnen natuurlijk niet bewegen, zoals dieren dat zouden doen. Hun zaden en hun stuifmeel kunnen worden verspreid, maar het blijft een langzaam proces. Dus door geassisteerde migratie kunnen we dat versnellen.” 

Weergave van een dorp omgeven door bos op Kreta, Griekenland, van bovenaf.
Weergave van een dorp omgeven door bos op Kreta, Griekenland, van bovenaf. Krediet: imageBROKER / Alamy Stockfoto.

De auteurs schrijven dat geassisteerde boommigratie een "cruciale rol" kan spelen bij het in stand houden van bosecosysteemdiensten in de toekomst.

De studie concludeert dat het kader "kan dienen als een wetenschappelijk verantwoorde basis voor besluitvorming" en kan helpen bij het informeren van EU-milieu- en biodiversiteitsplannen, zoals het EU-programma pand om tegen 3 2030 miljard bomen op het continent te planten.

Een belangrijke betekenis van de bevindingen, merkt de studie op, is dat de strategieën de verliezen aan ecosysteemdiensten verminderen onder zowel matige als hoge emissie toekomstige trajecten. Dit betekent dat de oplossingen effectief zijn, ongeacht hoeveel emissies stijgen, voegt het eraan toe. 

Mauri zegt dat de bevindingen bosbeheerders kunnen helpen "te beslissen welke boomsoorten in de toekomst kunnen worden geplant". 

Hoewel de introductie van een bepaalde boomsoort die beter is aangepast aan warmere omstandigheden hun veerkracht kan vergroten, waarschuwt Mackay dat er een grens is. Hij vertelt Carbon Brief: 

“Als de omstandigheden extreem worden, is die evolutionaire verandering gewoon niet genoeg om te compenseren.

"Dit is erg belangrijk omdat er helaas het idee bestaat dat 'bomen ons gewoon gaan redden van klimaatverandering, we moeten gewoon meer bomen planten om meer koolstof op te nemen'. Dit is waar het in de problemen komt. De bomen zelf worden beïnvloed door de veranderingen, dus ze zullen niet het vermogen hebben om in de toekomst een enorme verandering door te voeren.” 

Mauri et al. (2023), Geassisteerde boommigratie kan de achteruitgang van bosecosysteemdiensten in Europa verminderen, maar niet voorkomen, Global Environmental Change, doi: 10.1016 / j.gloenvcha.2023.102676

Sharelines uit dit verhaal

spot_img

VC Café

VC Café

Laatste intelligentie

spot_img