Zeeoppervlaktemetingen in het Leigh Marine Laboratory ten noorden van Auckland duiden sinds die tijd op de “ongekende aard van recente hittegolven op zee”, aldus dr. Nick Shears van de Universiteit van Auckland, Waipapa Taumata Rau.

Het aantal dagen met hittegolven op zee en hun cumulatieve intensiteit zijn sinds 2012 sterk toegenomen, schrijven Shears en zijn co-auteurs in een artikel gepubliceerd in de New Zealand Journal of Marine and Freshwater Research.

In de afgelopen decennia waren er enkele jaren geen hittegolven, maar sinds 2012 is dat niet meer voorgekomen.

Sponzen die ‘smelten’, loskomen van rotsen en afsterven, behoren samen met het afsterven van zeewier en kelp tot de temperatuureffecten.

Vooral warme herfsten en winters hebben waarschijnlijk een toename van subtropische en tropische soorten mogelijk gemaakt, zoals de langdoornige zee-egel Centrostephanus rodgersii, een vraatzuchtige herbivoor die diepe rifomgevingen kan verwoesten.

“Het is duidelijk dat we de uitstoot moeten terugdringen om de opwarming te vertragen, en dat is een mondiaal probleem, maar lokaal kunnen we proberen ecosystemen veerkrachtiger te maken”, zegt Shears. “Er zijn stressfactoren die we kunnen beheersen, zoals vissen, of die we kunnen verzachten, zoals de afvoer van sediment van het land.”

Het klimaatfenomeen El Niño-Southern Oscillation (ENSO) veroorzaakt veranderingen in de atmosfeer en de zeetemperatuur boven de tropische Stille Oceaan, wat doorwerkt in veranderde klimaat- en weersomstandigheden in Nieuw-Zeeland.

Traditioneel werden El Niño-jaren geassocieerd met lagere zeeoppervlaktetemperaturen bij Leigh, maar dat gebeurde niet in 2023, het vierde warmste jaar ooit, wat erop wijst dat het verband zwakker zou kunnen worden naarmate het klimaatsysteem verandert.

“Het lijkt erop dat elk jaar weer een warm jaar is, ongeacht of het een El Niño is of niet”, zegt Shears.

Het warmste jaar ooit is 2022, dat was 0.38 graden Celsius hoger dan in 1999, de vorige recordhouder. Van november 2021 tot november 2022 hielden de vrijwel continue hittegolven op zee aan, met temperaturen die doorgaans tussen de 1 en 2 graden Celsius boven het gemiddelde lagen.

Langdurige warme temperaturen boven de 20 graden Celsius houden nu soms aan tot mei. Koelere watersoorten zoals sponzen krijgen geen herfstuitstel, wat ten goede komt aan warmwatersoorten die van nature voorkomen of de laatste tijd zijn gearriveerd, zoals het invasieve en verwoestende Caulerpa-zeewier.

Het Leigh Marine Laboratory bevindt zich op de geliefde snorkel- en duikbestemming Goat Island (Te Hāwere-a-Maki), dat deel uitmaakt van het zeereservaat Cape Rodney-Okakari Point, waar vissen niet is toegestaan.

Dr. Bill Ballantine, bekend als de vader van de Nieuw-Zeelandse zeereservaten, begon elke dag om 9 uur de temperatuur te meten op de rotsachtige kust van Leigh.

De resulterende gegevens, die later automatisch door elektronische apparaten worden verzameld, vormen een van de langste ononderbroken zee-oppervlakregistraties op het zuidelijk halfrond, en voegen nuance en context toe aan satellietmetingen sinds 1982.

Co-auteurs van het artikel waren Dr. Melissa Bown van de School of Environment aan de Universiteit van Auckland, en François Thoral van de Universiteit van Waikato en het National Institute of Water and Atmospheric Research.

In februari bereikten de oppervlaktetemperaturen van de oceanen in de wereld een recordhoogte. Het grootste deel van de energie die door broeikasgassen wordt opgevangen, gaat de zee in.

De definitie van een hittegolf op zee is een gebeurtenis waarbij de temperatuur vijf of meer dagen op rij het 90e percentiel van de historische waarden over een periode van 30 jaar (1983-2012) overschrijdt.