In het huidige digitale tijdperk wordt de auteursrechtenindustrie geconfronteerd met een enorme uitdaging: de schaarste aan toegankelijke wegen voor het oplossen van geschillen, vooral die waarbij een lage geldwaarde betrokken is en die zich over de internationale grenzen heen uitstrekken. In tegenstelling tot bedrijfsgiganten die over voldoende juridische middelen beschikken, bevinden individuen en kleinere entiteiten zich vaak in een hachelijke situatie. Ze staan ​​voor de uitdaging om juridische stappen te ondernemen tegen inbreukmakende partijen op verre continenten, zich te begeven in internationale arbitrage of hun toevlucht te nemen tot mechanismen als Content ID – elk met zijn eigen complexiteit.[1]

Een veelbelovende ontwikkeling is de opkomst van ‘gedecentraliseerde geschillenbeslechting’ (DDR),[2] een facet op het gebied van alternatieve geschillenbeslechting (ADR). DDR verwijst naar een methode voor het oplossen van digitale geschillen tussen particuliere partijen met behulp van blockchain-ondersteunde technologie en een gedecentraliseerde reeks besluitvormers, in tegenstelling tot een gecentraliseerde besluitvormingsautoriteit.[3] Deze innovatie helpt partijen bij het oplossen van geschillen die voortkomen uit ‘slimme contracten’ – programma’s die zelfhandhavingsovereenkomsten mogelijk maken die op blockchains zijn gebouwd.[4]

Wat DDR onderscheidt, is het vermogen om de noodzaak van een centrale bestuursinstantie, zoals Content ID van YouTube of zelfs rechtbanken, weg te nemen (althans in de beginfase van geschillenbeslechting). Het transformeert de traditionele gerechtigheid en biedt een toegankelijker en democratischer middel om zaken snel, betrouwbaar en economisch op te lossen. Een belangrijke toepassing is de combinatie met het veelgebruikte ‘notice and takedown’-proces, waarbij auteursrechthouders verzoeken om de verwijdering van inbreukmakende inhoud. Een DDR-interventie kan dit proces versterken door onpartijdige oplossingen aan te bieden, vooral in gevallen van tegenvorderingen.[5]

DDR en auteursrecht

DDR heeft het potentieel om problemen met betrekking tot eigendom, licentieverlening, gebruiksrechten en inbreuk op digitale activa die op blockchains zijn geregistreerd, effectief aan te pakken. Geschillen over het eigendom van digitale kunst zouden bijvoorbeeld kunnen profiteren van de transparante en fraudebestendige registratie die blockchain biedt. Op dezelfde manier zou DDR de oplossing van meningsverschillen over licenties en gebruik kunnen automatiseren met behulp van slimme contracten, waardoor eerlijkheid op basis van vooraf bepaalde voorwaarden wordt gegarandeerd. Deze aanpak strekt zich uit tot plagiaat en inbreukclaims, waarbij het onveranderlijke grootboek kan dienen als bewijs van aanmaakdata en prioriteit. Er wordt ook beweerd dat het gedecentraliseerde besluitvormingsproces vooroordelen minimaliseert en een neutraal platform biedt voor het oplossen van conflicten.[6] Er moet echter worden opgemerkt dat er naast het volgen van auteursrechtelijk beschermd werk ook[7] De functionaliteiten van DDR zijn gericht op daadwerkelijke geschillenbeslechting en niet alleen op een opslagplaats voor bewijsmateriaal.

Enkele toonaangevende voorbeelden van DDR-platforms zijn Kleros en Aragon.[8] Kleros,[9] opgericht in mei 2017, was het eerste operationele gedecentraliseerde justitieplatform op de Ethereum-blockchain. Kleros, gevestigd in Frankrijk, volgt een hybride strategie die zich richt op zowel blockchain-native als mainstream use cases. Aragón,[10] opgericht in februari 2017, richt zich op het bieden van tools voor het creëren van DAO's. Ze lanceerden in november 2019 hun gedecentraliseerde rechtbank, geïnspireerd door het werk van Kleros. Het aantal opgeloste geschillen is niet bekendgemaakt, maar ze hebben honderden juryleden. De rechtbank van Aragon bedient in de eerste plaats DAO's binnen hun ecosysteem, met name voor het oplossen van geschillen over stemvoorstellen.

Uitdagingen bij gedecentraliseerde geschillenbeslechting

Hoewel DDR veelbelovend is, zal het pas substantiële grip krijgen op het gebied van de handhaving van het auteursrecht als een substantieel aantal werken op blockchains staat – of als meer mensen op blockchain gebaseerde platforms gebruiken. Het zou waar kunnen zijn dat als al het auteursrechtelijk beschermde materiaal wordt beheerd via blockchain-technologie, de handhaving veel eenvoudiger zou zijn. Maar de vraag is: hoe groot is de kans dat dit binnenkort zal gebeuren? Als bestaande platforms voor het maken van inhoud DDR zouden kunnen omarmen, zouden hun mechanismen voor geschillenbeslechting misschien bevredigender zijn.

Ook al zou DDR voor een betere geschillenbeslechting kunnen zorgen, toch hebben critici vraagtekens gezet bij de vraag hoe ervoor kan worden gezorgd dat de gedecentraliseerde groep besluitvormers (of ‘de massa’) kwaliteitsbeslissingen zal nemen. Er is vastgesteld dat crowd-judging mogelijk twee tekortkomingen kent: variabiliteit en vooringenomenheid.[11] Dit is een bijzonder belangrijke overweging in de context van geschillen over auteursrechten, waarbij vaak complexe juridische kwesties betrokken zijn. Willekeurige selectie garandeert mogelijk niet dat juryleden over de nodige expertise beschikken om auteursrechtwetten, redelijk gebruik, licentieovereenkomsten en andere gerelateerde complexiteiten te begrijpen. Terwijl het een willekeurig selectieproces is[12] kan vooringenomenheid helpen voorkomen, is het essentieel om een ​​evenwicht te vinden tussen willekeur en expertise. Ervoor zorgen dat ten minste enkele juryleden een achtergrond of kennis op het gebied van het auteursrecht bezitten, zou de eerlijkheid en kwaliteit van het vonnis kunnen vergroten.

Bovendien zou het kenmerk van DDR, dat het specifiek voor de gedecentraliseerde wereld is gebouwd,, althans op het eerste gezicht, goed kunnen aansluiten bij het vakgebied van Dispute System Design (DSD) – aangezien het zich lijkt te concentreren op het ‘aanpassen van het forum aan de drukte’. . Het houdt tenminste rekening met de complexiteit van gedecentraliseerde omgevingen en bouwt er een systeem voor. Niettemin is er behoefte aan een grondige beoordeling van het ontwerp van DDR-platforms om ervoor te zorgen dat ze eerlijk en rechtvaardig zijn. Het toepassen van DSD-principes om beleid te formuleren dat tegemoetkomt aan de belangen van belanghebbenden in DDR-systemen zou noodzakelijk zijn, omdat het kwesties van macht en controle over het ontwerp van deze geschillensystemen zou raken.[13]

Ten slotte zou het nodig zijn om te bepalen hoe DDR-platforms zouden interageren met rechtssystemen.[14] De Auteursrechtrichtlijn van de Europese Unie vereist bijvoorbeeld dat lidstaten ervoor zorgen dat gebruikers beschikken over buitengerechtelijke verhaalsmechanismen voor de beslechting van geschillen. Maar het voegt eraan toe dat gebruikers ook toegang moeten hebben tot een rechtbank of een andere relevante rechterlijke autoriteit om het gebruik van een uitzondering of beperking op het auteursrecht en de naburige rechten te laten gelden.[15] Aangezien DDR-platforms een aanvulling vormen op de kennisgevings- en verwijderingsmechanismen van het auteursrecht en de naburige rechten, zijn zij hieraan ook gebonden.[16]

Conclusie

Gegeven dat het primaire onderscheid tussen gecentraliseerde geschillenbeslechting, geïllustreerd door platforms als Content ID van YouTube, en gedecentraliseerde geschillenbeslechting ligt in de macht en controle over het geschillenontwerpproces van het platform, wordt het voor ontwikkelaars van DDR-systemen absoluut noodzakelijk om prioriteit te geven aan de tevredenheid en het vertrouwen van belangrijkste belanghebbenden in de auteursrechtensector. Het vinden van een evenwicht dat eerlijkheid, transparantie en effectiviteit garandeert, zal van cruciaal belang zijn bij het verkrijgen van vertrouwen en steun voor deze innovatieve gedecentraliseerde oplossingen. Dit zal niet alleen de weg vrijmaken voor een vlottere geschillenbeslechting, maar ook een gunstig klimaat voor creativiteit en innovatie binnen het digitale auteursrechtlandschap bevorderen.

[1] Mara Karagianni. "Software als systeem voor geschillenbeslechting: ontwerp, effect en culturele monetisering." Computationele cultuur 7 (21 oktober 2019). http://computationalculture.net/software-as-dispute-resolutie-system-design-effect-and-cultural-monetization/

[2] Meer in het bijzonder is het voortgekomen uit Online Dispute Resolution, zie: Amy Schmitz & Colin Rule, 'Online Dispute Resolution for Smart Contracts' (2019) 2019 J Disp Resol 103

[3] Yann Aouidef, Federico Ast, Bruno Deffains, "Gedecentraliseerde gerechtigheid: een vergelijkende analyse van Blockchain online geschillenbeslechtingsprojecten", Front. Blockchain, 16 maart 2021, sec. Blockchain voor het Goede Deel 4 – 2021: https://doi.org/10.3389/fbloc.2021.564551

[4] Sims, Alexandra, Gedecentraliseerde autonome organisaties: bestuur, geschillenbeslechting en regulering (31 mei 2021). Verkrijgbaar bij SSRN: https://ssrn.com/abstract=3971228 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3971228

[5] Ennio Paolo Archila Valle, 'Kleros en auteursrechtgeschillen in digitale omgevingen', Kleros Fellowship of Justice: derde generatie 2020

[6] Federico Ast, 'Is Kleros een eerlijk systeem voor geschillenbeslechting?', Kleros: https://blog.kleros.io/is-kleros-a-fair-dispute-resolution-system/ geraadpleegd op 21 september 2023.

[7] Zoals hoe UJO's toepassing van blockchain en slimme contracten primair gericht is op het toezicht op de muziekindustrie, met name op het eerlijk verdelen van betalingen onder de medewerkers. Bovendien maken Chinese rechtbanken gebruik van een op blockchain gebaseerd systeem om eigendom te bevestigen, waardoor een afzonderlijke elektronische identificatie voor inhoud wordt gegenereerd en relevante details zoals aanmaaktijd, locatie en identiteit van de maker veilig worden opgeslagen.

[8] Paolo Archila, “Kleros and Copyright Disputes in Digital Environments”, Kleros, beschikbaar: https://ipfs.kleros.io/ipfs/QmVpts6ZXSFYTQkUCWxJKJv75F3GhaehLAoJuJEpzWkLRh Betreden 21 september 2023

[9] https://kleros.io/ geraadpleegd op 21 september 2023

[10] https://www.blockdata.tech/products/aragon-court geraadpleegd op 21 september 2023

[11] Kwan, Alan & Yang, S. & Zhang, Angela. (2020). Gedecentraliseerd bestuur op tweezijdige platforms: crowdsourcing, leren en debiasing. SSRN elektronisch journaal. 10.2139/ssrn.3758359.

[12] Een voorbeeld van een dergelijk willekeurig proces is te vinden in Kleros. Zie Federico Ast, “Kleros, een protocol voor een gedecentraliseerd rechtssysteem: bouwen aan een rechtssysteem voor het internettijdperk”: https://medium.com/@federicoast/kleros-a-decentralized-justice-protocol-for-the-internet-38d596a6300d geraadpleegd op 21 september 2023

[13] Janet K. Martinez, Ontwerpen van online geschillenbeslechting, 2020 J. Disp. Resolutie. () Verkrijgbaar bij: https://scholarship.law.missouri.edu/jdr/vol2020/iss1/10

[14] Sims, Alexandra, Gedecentraliseerde autonome organisaties: bestuur, geschillenbeslechting en regulering (31 mei 2021). Verkrijgbaar bij SSRN: https://ssrn.com/abstract=3971228 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3971228

[15] (70) RICHTLIJN (EU) 2019/790 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

van 17 april 2019 betreffende auteursrecht en naburige rechten in de digitale eengemaakte markt en tot wijziging van de Richtlijnen 96/9/EG en 2001/29/EG

[16] Paolo Archila, “Kleros and Copyright Disputes in Digital Environments”, Kleros, beschikbaar: https://ipfs.kleros.io/ipfs/QmVpts6ZXSFYTQkUCWxJKJv75F3GhaehLAoJuJEpzWkLRh Betreden 21 september 2023

• Door SEO aangedreven content en PR-distributie. Word vandaag nog versterkt.
• PlatoData.Network Verticale generatieve AI. Versterk jezelf. Toegang hier.
• PlatoAiStream. Web3-intelligentie. Kennis versterkt. Toegang hier.
• PlatoESG. carbon, CleanTech, Energie, Milieu, Zonne, Afvalbeheer. Toegang hier.
• Plato Gezondheid. Intelligentie op het gebied van biotech en klinische proeven. Toegang hier.
• Bron: https://www.theippress.com/2023/10/14/decentralized-dispute-resolution-for-digital-copyright-disputes/